DIGIBREET | 2 MEI 2024

Voor, door en over de vrijwilligers van het Honig Breethuis

Er is weer een hoop gebeurd in en rondom ons huis. Zo is de Grote Indonesië-tentoonstelling bezocht, waren er dames met rode hoedjes te gast, is er verwoed gebridged en dook Jos in de historie van de krakeling. Verder is er volop gedweild en raden Floor en Pier twee boeken aan. Over Pier gesproken... ons aller Pier is Koninklijk Onderscheiden en noemen we nu voortaan Ridder Pier! Nog een laatste kersvers nieuwtje: de beheerovereenkomst van onze collectie is verlengd voor 25 jaar.

Heb je een leuk verhaal, anekdote, weetje of wil je iets anders delen? Schroom niet en meld je bij Loes of Ella.

Uitje naar de Nieuwe Kerk in Amsterdam

In het kader van het tweemaandelijkse uitje ging een aantal vrijwilligers op 28 februari naar de grote tentoonstelling over Indonesië in de Nieuwe Kerk in Amsterdam. Naast de schitterende antieke objecten, historische feiten en verhalen werden ook de Indonesische Onafhankelijkheid en de geschiedenis en de culturen van Indonesië door de eeuwen heen in beeld gebracht. Een goed geïnformeerde gids leidde ons rond. Het was een interessante, leerzame ochtend met uiteraard een kopje koffie vooraf en een heerlijke lunch achteraf. En dit alles weer uitstekend geregeld door Tineke Meijer. Dank je wel Tineke.

Bezoek van de Rode Hoedjes

Op 20 maart kregen we een groep dames gekleed in paars en getooid met rode hoedjes uit Castricum op bezoek. Zij noemen zich de Duindiva’s en zijn lid van de Red Hat Society. Na een lekker kopje koffie en een rondleiding door Barbara en Ella genoten zij van ons huis en het uitzicht op het Zaanse groen van de Zaanse Schans aan de overkant.

Van harte aanbevolen door Floor en Pier

Papier hier...

Floor Meijboom meldde al tijdens de vergadering dat eind 2023 het boek Zaanse papiergeschiedenis is verschenen. Vijftien auteurs werkten hieraan mee, onder wie Pier en Floor. Het boek geeft een overzicht van de geschiedenis van de papierindustrie in de Zaanstreek. In het bijzonder wordt de historie van het papierbedrijf Van Gelder Zonen uit Wormer belicht. Voor iedereen die geïnteresseerd is in de Zaanse geschiedenis is dit boek een aanrader. Te koop bij diverse Zaanse boekhandels en via Uitgeverij Noord-Holland voor € 29,95.

Portretten in pastel

Pier attendeerde ons op het boek Pastels: het pastelportret in Nederland. Dit boek biedt een overzicht van de ontwikkeling van het pastelportret in Nederland, in het bijzonder in Amsterdam, vanaf het midden van de achttiende eeuw tot het midden van de negentiende eeuw. Nederland kende een groot aantal buitenlandse portrettisten die de pasteltechniek in Nederland introduceerden. Met name in de achttiende eeuw werd het medium zeer populair onder de welgestelde bevolking. Ook in ons huis zijn hiervan meerdere voorbeelden van de portrettist Wijnand Esser te vinden. Het boek is te koop voor € 9,95 via onder andere bol.com.

Devoot koekje

Jos Dekker dook in de historie van de krakeling, het knapperige koekje dat wij onze gasten graag voorschotelen bij de thee.

Over de krakeling die wij bij het Zaanse rondje serveren vroegen we ons af of deze versnapering een typisch Nederlandse of Zaanse (Verkade?) achtergrond heeft of wellicht een religieuze. Nou, niets van dat Zaanse, want ook in Vlaanderen en Scandinavië is de krakeling een geliefde zoetigheid. Wel Europees en religieus.

De oorsprong wordt toegeschreven aan Europese monniken in Beieren, Duitsland, in de vroege middeleeuwen (zesde, zevende eeuw). Het populairste verhaal is dat een Italiaanse monnik tijdens het bakken van brood besloot een speciale traktatie te creëren voor zijn leerlingen om die te motiveren en te belonen. Deze pretzels - de hartige variant van de gesuikerde krakeling - werden als beloning gegeven aan hen die de gebeden keurig leerden en op konden dreunen.

De katholieke kerk beweert dat een monnik in Noord-Italië pretzels maakte van overgebleven deeg bestemd voor de vastentijd. De kenmerkende vorm was bedoeld om een kind te symboliseren dat met zijn armen gevouwen over zijn borst, nederig bidt. De verbinding tussen pretzels en religieuze gebruiken werd daardoor dan ook versterkt.

De pretzel en de krakeling kennen een lange geschiedenis en zijn verweven met religieuze symboliek en tradities. Zo aten veel Duitsers vaak pretzels en hardgekookte eieren als avondeten op Goede Vrijdag, de vastendag.

In de volgende eeuwen vonden de krakeling zijn weg ook naar andere Europese culturen. Vaak werd het koekje geserveerd bij een uitvaart of begrafenis, waarbij de vorm de overgang van het aardse naar het hemelse symboliseert. Maar, hoe tegenstrijdig… deze vorm staat ook symbool voor geluk, een lang leven en voorspoed. En dat laatste symbool is een plezierige en hoopvolle gedachte wanneer je je tanden zet in zo’n zoete versnapering.

Honig Breethuis-bridgedrive

Toen bleek dat de groep vrijwilligers een flink aantal bridgers telde, was het voor Margriet en Loes duidelijk: er moest een Honig Breethuis-bridgedrive komen. Er kwamen meer dan voldoende inschrijvingen en Tom van Lokhorst werd bereid gevonden de wedstijdleider te worden. Besloten werd uit te gaan van acht spelers (twee tafels) die volgens een door Tom uitgewerkt schema beurtelings met en tegen elkaar zouden gaan spelen.

Op 18 maart 2012 was het zover. Na een kop koffie met de overheerlijke appeltaart (met echte slagroom) van Ineke Maas begon de eerste van in totaal zeven rondes. Alle deelnemers hadden een bijdrage geleverd aan de buffettafel en halverwege werd gepauzeerd om hier met volle teugen van te genieten. Na afloop gaf Tom de einduitslag, was er voor nummer laatst een aanmoedigingsprijs in de vorm van een mooi uitgevoerd literair boekje en voor Tom natuurlijk een attentie.

Alle deelnemers waren het erover eens: dit moest een traditie worden! Vanaf 2012 wordt er nu dus steeds een voorjaars- en een najaarsdrive gehouden (behalve de coronatijd) met hetzelfde concept, inclusief de appeltaart van Ineke!

Zaterdag 6 april was het opnieuw zover en het was weer een heel vrolijke, gezellige middag en avond. In oktober bestaat het Honig Breethuis-bridge 12½ jaar en dat zullen we op passende wijze gaan vieren. Hoe? Daar wordt nog over nagedacht.

Hendrik Haan uit
Koog aan de Zaan

Nee, niet Hendrik uit Koog aan de Zaan, maar die uit Zaandijk had de kraan in de voormalige badkamer een klein stukje opengezet. Dat betekende, alle spullen eruit, broekspijpen omhoog en dweilen, acht emmers later was het weer droog. Net op tijd om de bezoekers voor de high tea te ontvangen. Het was even hard werken voor Carla, Jana, Trees en Ella. Jammer dat we geen foto’s hebben gemaakt.

Zaanse huisjes

Heeft iedereen ze al zien staan in de keuken? In het kader van het 50-jarig bestaan van Zaanstad mogen we houten Zaanse minihuisjes verkopen voor € 9,50 per set van twee. Loes heeft daar al gebruik van gemaakt en de huisjes door haar kleinkinderen laten beschilderen. Wil je meer weten over de huisjes, ga naar: www.ideacompany.nl

Ridder Pier

Zoals al via TopRooster is doorgemaild, is onze Pier benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. In het Concertgebouw in Amsterdam werd Pier door burgermeester Femke Halsema verrast met deze koninklijke onderscheiding. Meer dan verdiend! Heel hartelijk gefeliciteerd Ridder Pier!

Op naar de volgende 25 jaar!

Nadat de collectie 25 jaar geleden in beheer was overgedragen aan het nieuw gebouwde Zaans Museum werd het Honig Breethuis ingericht. Met de beheerders van onze collecties, het Zaans Museum en Gemeentearchief Zaanstad, gingen we een overeenkomst aan. En voor je het weet is het 25 jaar later!
De overeenkomst is weer voor 25 jaar verlengd. Met scheidend gemeentearchivaris Frans Hoving werd dat 1 mei bekrachtigd door een officiële ondertekening. In de Zaankamer met Judith Sanders (penningmeester) en Maria Buren (voorzitter). Op naar de volgende 25 jaar van een mooie samenwerking!